Het moes gebeure, ik bedoel het moesgebeuren

Zoals beloofd aan haar is dit mijn logje over het moezen. Als kind al vond ik het heerlijk om met plantjes om te gaan.In Rotterdam, beneden aan de Groene Hilledijk (schuin tegenover het politiebureau aan de andere kant van de Bree en schuin tegenover waar nu de Daniël den Hoed kliniek is), stond een rijtje huisjes. In een daarvan (volgens mij het hoekhuis met de Bree) hadden ze drie rijen vensterbanken boven elkaar het raam, helemaal vol met planten. Ik nam me toen al voor dat ik dat ook wilde. Mijn moeder wees me erop dat dat heel veel werk was, maar dat wuifde ik weg natuurlijk. Ik was 6 jaar of zo……
Toen ik trouwde, woonde ik eerst in een half huisje onder de huurwaarde en op het noorden in Crooswijk (Pijperstraat). Daarna woonde ik in de Juliana van Stolberglaan met een tuin op het noorden. Toen verhuisden we naar Dordrecht en daar hebben we druiven en een appelboom gezet. Ik heb daar ook wat groenten verbouwd, maar die smaakten op de een of andere manier niet goed. Toen bleek dat ons huis op gif stond en mochten we van de een op andere dag niets meer uit de tuin eten.
Daarna kwamen we in Puttershoek te wonen. Het was een heerlijk huis en had een heerlijke tuin, maar niets in die tuin stond lang genoeg in de zon om er groente te verbouwen. Het was een hoekhuis met een ander huis kops op de achterkant precies waar de zon vandaan komt. Daar hebben we vijfentwintig jaar heerlijk gewoond, maar niet gemoesd.
En nu wonen we dus in Zweden met genoeg ruimte om te moezen, maar met een klimaat waar je even aan moet wennen. Het is hier in het voorjaar heel lang koud ’s nachts (eind mei, begin juni kan er nog nachtvorst voorkomen). Daarentegen kan er veel meer groeien dan je denkt, omdat de zon in de zomer zo lang schijnt per dag. Als eenmaal de langste dag is geweest, gaat de daglengte met rasse schreden achteruit. Mijn tomaten bijvoorbeeld (in de serre hoor!) hadden dit jaar vier rijen bloemetjes, maar zodra de langste dag is geweest, laat ik geen nieuwe bloemen meer komen, want anders worden de tomaten die daarvan komen niet meer rijp. Het is zo al een hele toer om ze allemaal rijp te krijgen. Ik had 200 tomaten dit jaar van 4 planten, niet gek toch? De laatste grote tros is nog groen en ik denk dat ik de planten opruim en die laatste op de vensterbank laat rijpen. We hebben vannacht al voor de tweede keer nachtvorst gehad en ik wil de serre isoleren met bolletjesplastic. Dan kan ik wat kruiden en sla in de bakken zetten waar de tomaten stonden.
De aardappelen groeien hier soms in 8 weken totaal op en kunnen geoogst worden. Je kunt ze niet eerder poten dan half/eind mei en de eerste soorten zijn klaar met midzomer! Ik had al eens eerder geschreven over het ophogen van de aardappelbedden en dat heb ik vorig jaar voor het eerst gedaan. De beloofde tien kilo per plant haal ik ook dit jaar niet, maar ik heb van 6 planten ongeveer 15 kilo, niet slecht toch? Verder heb ik ook dit jaar lekker doperwten gehad, spinazie en de heeeeele zomer iedere dag sla.
Op de een of andere manier krijg ik nooit lekkere radijs, dus dat zet ik volgend jaar niet meer. Ik had twee komkommerplanten (minikomkommers) in de serre en we hebben twee maanden lang iedere dag een of twee komkommers uit eigen serre gegeten. Daarnaast heb ik vijf potten ingemaakt (met azijn, dragon een limeblad, peper, zout en stevia i.p.v. suiker, heerlijk!)Dan heb ik nu nog peentjes (worteltjes) en krootjes (bietjes) staan en winterandijvie. Volgend jaar ga ik de erwten en bonen tussen de sierplanten in de border zetten en ook de sla weer. Dat is me dit jaar goed bevallen. Ik vind het erg leuk staan in de siertuin die bosjes met pluksla hier en daar. Ook mijn kruiden – mint, citroenmelisse, rozemarijn, basilicum, oregano, thijm, peterselie, selderie, dille, komkommerkruid (eetbare bloemen) – zet ik gewoon tussen de andere planten in de siertuin. Mijn fruitvoorziening uit eigen tuin is op een dieptepunt dit jaar. We hebben een nieuwe appelboom gezet met vier soorten appels, een nieuwe kersenboom, een nieuwe pruimenboom en van een van de omgehakte appelbomen hebben we een tak bewaard en die groeit nu. Daarnaast heb ik op het zuiden nu een wijnrank. Geen van deze bomen en planten heeft al oogst gegeven, wat natuurlijk normaal is als je het in het voorjaar gezet hebt. De hete, droge zomer was ook desastreus voor mijn twee bosbessenstruiken. In heb bos staan plenty wilde bosbessen, maar die zijn veel kleiner en ook die waren dit jaar op een dieptepunt. De aarbeien daarentegen waren FANTASTISCH dit jaar. Ik heb zelf geen aardbeien. Ik vind de ruimte die ze inbeslagnemen niet opwegen tegen het plezier wat je ervan hebt. De slakken en vogels zijn je altijd voor trouwens. Vlak bij ons verkopen ze vanuit een loods ‘smiddags de aardbeien die ze ’s morgens geplukt hebben……
De rode en witte aalbessen, kruisbessen en zwarte bessen hadden een prima oogst, maar ik heb alleen de witte- en kruisbessen behoorlijk geplukt. Bij de oogst van de andere bessen had ik het erg druk met gasten en dat vonden de vogels helemaal niet erg. Dan heb ik ook nog oostindische kers staat waarvan ik de blaadjes en de bloemen eet en natuurlijk brandnetels, zevenblad en duizendblad wat je kan eten. Ook heb ik bij Vreeken een zakje vergeten groenten gekocht en daarvan heb ik de snijkool gezet. Toen we het voor de eerste keer aten en ik aan Leo vroeg wat hij ervan vond, zei hij “Meteen weer vergeten!”. Nu eet ik het als hij op zijn werk luncht…….
Ik heb er vreselijk plezier in om te doen. Het geld wat je uitspaart vind ik een leuk idee en het is echt ook veeeeeel lekkerder, maar vooral het idee dat je zelfvoorzienend bent als de nood aan de man komt, vervult me met grote vreugde. Natuurlijk heb ik nu niet voldoende groente verbouwd om van te leven Ik weet wel nu hoe ik het moet doen en als er een keer echt honger komt, kan ik ons gezin en de hele buurt van eten voorzien. Mijn logje over de bloementuin volgt.